(BĐT) - "Hậu Giang là một tỉnh xuất phát chậm, muốn đi nhanh phải có đột phá, xác định mình đang ở đâu. Chính vì vậy, Quy hoạch Tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 hội tụ tinh thần đổi mới - đột phá - quyết tâm - khát vọng", Bí thư Tỉnh ủy Hậu Giang Nghiêm Xuân Thành nhấn mạnh tại Phiên họp thẩm định Quy hoạch tỉnh Hậu Giang thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, diễn ra vào sáng ngày 27/4, dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương.
Phát biểu khai mạc Phiên họp, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương đánh giá, Hậu Giang có vị trí tự nhiên rất thuận lợi, tiếp giáp với sông Hậu, có hệ thống sông ngòi, kênh rạch dày đặc, có tiềm năng lớn về cung cấp nước ngọt, vận tải đường thủy, du lịch sinh thái cảnh quan sông nước. Hậu Giang có đất đai màu mỡ, bằng phẳng, là tỉnh cuối vùng lũ, ảnh hưởng của thủy triều không tác động trực tiếp, khí hậu ôn hoà ổn định, ít ảnh hưởng của thiên tai.
Bên cạnh đó, Hậu Giang có vị trí nằm gần hai trục phát triển chính của vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) là trục TP.HCM - Cần Thơ - Cà Mau và trục Nam sông Hậu. Tỉnh tiếp giáp với sông Hậu là luồng vận tải đường thuỷ và hàng hải chính của vùng ĐBSCL…
"Giai đoạn 2011 - 2020, tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) bình quân của Tỉnh đạt 5,83%/năm. Trong giai đoạn này, đại dịch Covid-19 ảnh hưởng, tác động lớn đến sự phát triển kinh tế - xã hội nói chung, tác động đến tỉnh Hậu Giang nói riêng, song Tỉnh vẫn đạt được tốc độ phát triển kinh tế nhanh, thể hiện sự cố gắng, quyết tâm của cả hệ thống chính trị, nhân dân trên địa bàn Tỉnh", Thứ trưởng Trần Quốc Phương nói.
Dù có những tiến bộ rõ rệt về kinh tế - xã hội trong những năm qua, tuy nhiên theo đánh giá, kết quả đã đạt được chưa tương xứng với lợi thế, tiềm năng của Tỉnh, tăng trưởng kinh tế chưa bền vững, cơ cấu lao động chuyển dịch chậm; năng suất lao động thấp, khả năng cạnh tranh của nền kinh tế còn yếu… Do đó, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho rằng, Quy hoạch là cơ hội để Tỉnh nhận diện, xác định lại các điểm nghẽn, phát triển Hậu Giang xứng tầm trở thành một trong những trung tâm động lực của Vùng.
Phát biểu tại Phiên họp, ông Nghiêm Xuân Thành, Bí thư Tỉnh ủy Hậu Giang cho biết, thực hiện quy định về lập quy hoạch cũng như xác định vị trí và tầm quan trọng của công tác quy hoạch, khởi nguồn của sự phát triển, tỉnh Hậu Giang xác định, quy hoạch là "nghị quyết" của Trung ương về phát triển kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng để xây dựng Quy hoạch Tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Do vậy, Tỉnh đã nghiên cứu thấu đáo, kỹ lưỡng ngay từ đầu để xây dựng Quy hoạch phù hợp với tình hình mới và theo hướng tích hợp, tránh trường hợp bỏ sót tiềm năng, thế mạnh.
Dự thảo Quy hoạch tỉnh Hậu Giang xây dựng 3 kịch bản phát triển. Qua đánh giá, Tỉnh lựa chọn phát triển theo kịch bản 2 - tăng trưởng tích cực. Theo đó, mục tiêu đến đến năm 2030, Hậu Giang trở thành Tỉnh có nền sản xuất công nghiệp phát triển ở mức khá, không còn là tỉnh khó khăn về phát triển kinh tế. Tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân giai đoạn 2026 - 2030 đạt từ 10 - 12%/năm, hoặc cao hơn trung bình cả nước và Vùng khoảng 1%. Cân đối được thu, chi ngân sách, không phụ thuộc quá lớn vào nguồn Trung ương hỗ trợ. Đổi mới mô hình tăng trưởng, chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu kinh tế, tỷ trọng công nghiệp đóng góp trên 40% GRDP và tỷ trọng nông nghiệp trong GRDP giảm xuống dưới 15%. Tăng dần tỷ suất nhập cư và hướng tới trở thành một địa phương có tỷ suất nhập cư thuần dương. Bộ mặt nông thôn và thu nhập hộ gia đình được cải thiện mạnh mẽ, phấn đấu nằm trong nhóm 4 tỉnh, thành phố có thu nhập bình quân đầu người cao nhất vùng ĐBSCL.
Tầm nhìn đến năm 2050, xây dựng tỉnh Hậu Giang trở thành trung tâm sản xuất công nghiệp và logistics của vùng ĐBSCL, trở thành tỉnh có trình độ phát triển khá so với cả nước. Duy trì tốc độ tăng trưởng bình quân liên tục khoảng 7%/năm từ nay đến 2050; GRDP bình quân đầu người đạt khoảng 30.000 USD/người/năm, đạt ngưỡng các nước thu nhập cao theo phân loại hiện nay của Ngân hàng Thế giới. Cơ cấu kinh tế hiện đại với đóng góp của khu vực dịch vụ tăng lên trong GRDP; tỷ trọng nông nghiệp giảm xuống còn dưới 10%. Cân đối được thu, chi ngân sách một cách bền vững, đủ nguồn lực đầu tư cho phát triển và an sinh xã hội. Trở thành trung tâm công nghiệp chế biến, công nghiệp sản xuất hàng thực phẩm, hàng tiêu dùng của vùng ĐBSCL. Sản xuất nông nghiệp theo phương thức hiện đại; nông nghiệp xanh, phát triển nông nghiệp gắn với phục hồi hệ sinh thái và cảnh quan tự nhiên. Quy mô dân số đạt khoảng 1 triệu người vào năm 2050. Các vùng đô thị được mở rộng, hài hòa và không tạo ra khoảng cách thu nhập quá lớn giữa khu vực thành thị và nông thôn, giữa công nghiệp, dịch vụ và nông nghiệp.
Để hiện thực hóa mục tiêu, Quy hoạch Tỉnh xác định các định hướng lớn tạo đột phá phát triển. Trong đó, định hướng chiến lược: “Một tâm, Hai tuyến, Ba thành, Bốn trụ, Năm trọng tâm”, trên 3 mặt chiến lược không gian, chiến lược kinh tế và chiến lược quản lý.
Cụ thể, Một tâm là phát triển huyện Châu Thành trở thành trung tâm phát triển về công nghiệp và đô thị của tỉnh trong trung và dài hạn.
Hai tuyến là tập trung khai thác phát triển theo 2 tuyến động lực là cao tốc Cần Thơ - Cà Mau kết nối với TP.HCM và tuyến An Giang - Cần Thơ - Sóc Trăng kết nối với các tỉnh Nam Sông Hậu.
Ba thành - ưu tiên phát triển nâng tầm các trung tâm đô thị: thành phố Vị Thanh, thành phố Ngã Bảy và thị xã Long Mỹ.
Bốn trụ là phát triển 4 trụ cột là công nghiệp hiện đại, nông nghiệp sinh thái, đô thị thông minh và du lịch chất lượng cao.
Với Năm trọng tâm: Hoàn thiện thể chế, chính sách; Phát triển nguồn nhân lực chất lượng phục vụ các lĩnh vực; Cải cách hành chính - ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số; Hoàn thiện hạ tầng nhất là hạ tầng giao thông và công nghiệp; Phát triển văn hoá - xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân.
Tại Phiên họp sáng ngày 27/4/2023, các thành viên Hội đồng thẩm định Quy hoạch tỉnh Hậu Giang đã bỏ phiếu thông qua Quy hoạch Tỉnh, với kết quả 100% thành viên Hội đồng nhất trí thông qua với điều kiện sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện theo kết luận của Hội đồng.
Cụ thể:
1. Về dự thảo Báo cáo quy hoạch: Có 1/30 phiếu nhất trí thông qua, không yêu cầu bổ sung, điều chỉnh; 29/30 phiếu nhất trí thông qua với điều kiện có chỉnh sửa, bổ sung.
2. Về Báo cáo môi trường chiến lược quy hoạch: Có 2/30 phiếu nhất trí thông qua, không yêu cầu chỉnh sửa, bổ sung; 28/30 phiếu thông qua với điều kiện có bổ sung, điều chỉnh.
3. Về Báo cáo thẩm định Quy hoạch Tỉnh: Có 9/30 phiếu nhất trí thông qua, không yêu cầu chỉnh sửa, bổ sung; 21/30 phiếu thông qua với điều kiện có bổ sung, điều chỉnh.
Theo đó, dự thảo Quy hoạch Tỉnh xác định phát triển công nghiệp không chỉ là một trong bốn trụ cột kinh tế mà còn là trụ cột chính trong bốn trụ cột phát triển mà Tỉnh đã lựa chọn. Xác định phát triển công nghiệp là khâu có thể tạo ra đột phá chiến lược sớm nhất, hiệu quả nhất trong phát triển kinh tế - xã hội của Tỉnh.
Hậu Giang tập trung 3 vùng công nghiệp lớn, cấu trúc đất xây dựng công nghiệp cần phải đan xen với những yếu tố sinh thái, cảnh quan, đô thị. Trung tâm vùng công nghiệp thứ nhất nằm ở khu vực huyện Châu Thành và Châu Thành A. Vùng công nghiệp thứ hai nằm ở nút giao giữa cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng và cao tốc Cần Thơ - Cà Mau. Vùng công nghiệp thứ 3 nằm khu vực giao cắt của 2 trục cao tốc trong tương lai (Cao tốc Cần Thơ - Cà Mau và Cao tốc Hà Tiên - Bạc Liêu). Trong đó, các ngành, sản phẩm công nghiệp tiềm năng ưu tiên thu hút đầu tư; các ngành sản phẩm quan trọng, gồm: lĩnh vực linh kiện phụ tùng; công nghiệp hỗ trợ cho công nghiệp công nghệ cao; công nghiệp chế biến; cơ khí, thiết bị điện, điện tử; hóa chất và sản phẩm hóa chất.
Đối với nông - lâm - thủy sản, chiến lược chuyển đổi nông nghiệp của Hậu Giang sẽ đặt trong bối cảnh tái cấu trúc nông nghiệp của vùng ĐBSCL, bắt đầu với sự thay đổi tầm nhìn, qua đó xác định được đích đến một cách đúng đắn, phù hợp với xu thế phát triển nông nghiệp hiện đại, đồng thời gỡ bỏ được một số “vòng kim cô” ngăn cản sự phát triển nông nghiệp trong quá khứ. Trong đó, việc đổi mới tư duy về an ninh lương thực, phát triển nông nghiệp dựa vào cây lúa, xoay trục chiến lược sang phát triển cây ăn trái - lúa - thuỷ sản có một ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Chuyển đổi mạnh mẽ tư duy sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp, khơi dậy mọi tiềm năng và nguồn lực.
Về phương hướng phát triển du lịch, Tỉnh định hướng phát triển du lịch chất lượng, có trọng tâm, trọng điểm, chọn những sản phẩm có tiềm năng, thế mạnh của tỉnh để đầu tư phát triển nhằm quảng bá hình ảnh tỉnh Hậu Giang với du khách trong và ngoài nước. Trong đó, trọng tâm phát triển những vùng trọng điểm du lịch, bao gồm: TP. Vị Thanh thành điểm đầu mối du lịch toàn vùng ĐBSCL; Vùng du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, gắn với sinh thái nông nghiệp miệt vườn cây trái ở Châu Thành; Vùng du lịch sinh thái kênh rạch, đất ngập nước xung quanh Lung Ngọc Hoàng.
Phát biểu kết thúc Phiên họp, Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang Đồng Văn Thanh khẳng định, trên cơ sở các ý kiến góp ý chi tiết, sâu sắc của các thành viên Hội đồng Thẩm định quy hoạch tỉnh, đặc biệt là đối với việc xây dựng các kịch bản phát triển, lựa chọn phương án phát triển Tỉnh - một trong những trăn trở, khát vọng phát triển của Tỉnh, Hậu Giang sẽ tiếp tục rà soát, sớm hoàn thiện các nội dung, đủ điều kiện trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt Quy hoạch Tỉnh.
