Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Cộng hòa Ấn Độ tại Việt Nam Pranay Verma: 50 năm qua là một chặng đường tuyệt vời sánh vai bên nhau

Quan hệ ngoại giao giữa Ấn Độ và Việt Nam được thiết lập từ năm 1972. Tuy nhiên, mối quan hệ hữu nghị và thân thiết của chúng ta đã bắt đầu từ trước mốc son đó. Chúng ta có mối liên hệ văn minh lâu đời hàng thiên niên kỷ, được thể hiện trong di sản chung về Phật giáo và văn hóa Chăm. Là những quốc gia hiện đại, độc lập, có chung lịch sử đấu tranh giành tự do khỏi ách thống trị của thực dân, có mối dây tình cảm mà các bậc lãnh tụ hai bên dành cho nhau, Ấn Độ và Việt Nam luôn có quan hệ tốt đẹp cùng với truyền thống giúp đỡ nhau trong khó khăn, thể hiện sự nhạy cảm trước những mối quan tâm và nguyện vọng của nhau đồng thời hỗ trợ công cuộc phát triển đất nước của hai bên.
Nhân kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ Việt Nam - Ấn Độ (1972-2022), Tạp chí Thời Đại đã phỏng vấn Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Cộng hòa Ấn Độ tại Việt Nam Pranay Verma về thành quả ngoại giao, kinh tế của hai nước và những kỳ vọng trong thời gian tới
Thưa Đại sứ, ngài đánh giá thế nào về tình hình và kết quả đối ngoại nhân dân và quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Ấn Độ 50 năm qua?
Quan hệ ngoại giao giữa Ấn Độ và Việt Nam được thiết lập từ năm 1972. Tuy nhiên, mối quan hệ hữu nghị và thân thiết của chúng ta đã bắt đầu từ trước mốc son đó. Chúng ta có mối liên hệ văn minh lâu đời hàng thiên niên kỷ, được thể hiện trong di sản chung về Phật giáo và văn hóa Chăm. Là những quốc gia hiện đại, độc lập, có chung lịch sử đấu tranh giành tự do khỏi ách thống trị của thực dân, có mối dây tình cảm mà các bậc lãnh tụ hai bên dành cho nhau, Ấn Độ và Việt Nam luôn có quan hệ tốt đẹp cùng với truyền thống giúp đỡ nhau trong khó khăn, thể hiện sự nhạy cảm trước những mối quan tâm và nguyện vọng của nhau đồng thời hỗ trợ công cuộc phát triển đất nước của hai bên.
Mối quan hệ sâu sắc giữa hai bên thường xuyên được khẳng định trong quan hệ song phương, gần đây nhất là khi chúng ta nâng tầm quan hệ lên “Đối tác Chiến lược Toàn diện” trong chuyến thăm của Thủ tướng Modi tới Việt Nam vào tháng 9/2016.
Điều này đánh dấu một cột mốc quan trọng trong quan hệ của chúng ta và đưa mối quan hệ song phương ngày càng phát triển mạnh mẽ hơn.
Nếu chỉ đơn giản tính số lần trao đổi đoàn cấp nguyên thủ giữa hai bên trong vài năm qua, bất chấp sự gián đoạn do đại dịch COVID-19 gây ra, thì mọi người đều có thể hình dung về động lực to lớn trong mối quan hệ của hai đất nước. Với mỗi đoàn trao đổi phạm vi và nội dung hợp tác của chúng ta đều được xây đắp phong phú hơn.
Tại Hội nghị thượng đỉnh trực tuyến vào tháng 12 năm 2020, Thủ tướng hai bên đã thông qua “Tầm nhìn chung vì Hòa bình, Thịnh vượng và Con người” mang tính lịch sử, đặt ra các nguyên tắc chỉ đạo cho sự phát triển trong tương lai của quan hệ song phương giữa hai nước.
Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện của chúng ta ngày nay trải rộng trên các lĩnh vực hợp tác đa dạng - từ trao đổi chính trị đến quan hệ thương mại và đầu tư, hợp tác năng lượng, đối tác phát triển, hợp tác quốc phòng và an ninh cùng với giao lưu nhân dân. Bản thân sự hợp tác sâu rộng này đã cho thấy mối quan hệ đặc biệt mà chúng ta chia sẻ cũng như sức mạnh của sự tin tưởng và thấu hiểu lẫn nhau.
Là hai trong những nền kinh tế phát triển nhanh, hợp tác về kinh tế giữa Ấn Độ và Việt Nam đang tăng lên nhanh chóng. Từ 200 triệu USD vào năm 2000, thương mại song phương hàng năm của chúng ta đã tăng trên 10 tỷ USD trong vài năm qua. Doanh nghiệp và các ngành nghề của hai bên đang tìm kiếm các cơ hội ở hai thị trường với những kỳ vọng lớn hơn.
Chúng tôi cũng đang xây dựng các quan hệ đối tác mới trong các lĩnh vực mới nổi như công nghệ thông tin và truyền thông, năng lượng tái tạo, đổi mới… Dân số trẻ của cả hai nước mở ra cơ hội hợp tác mới trong nhiều lĩnh vực.
Quan hệ đối tác phát triển của Ấn Độ với Việt Nam trong nửa thế kỷ qua đã để lại một di sản thành công về xây dựng thể chế và phát triển nguồn nhân lực. Việc Ấn Độ hỗ trợ thành lập Viện Nghiên cứu Lúa Đồng bằng sông Cửu Long và Viện Cây ăn quả miền Nam ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long vào những năm 1970 đã thay đổi đặc biệt năng suất nông nghiệp của Việt Nam và là biểu tượng cho sự hợp tác phát triển của chúng ta. Các Dự án Tác động Nhanh của chúng tôi tại 33 tỉnh thành của Việt Nam ngày nay cũng mang mối quan hệ hợp tác phát triển của chúng ta, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội và mang lại lợi ích trực tiếp cho cấp cơ sở. Trao đổi văn hóa của chúng ta cũng đã đạt được những tầm cao mới thông qua sự hợp tác trong các dự án bảo tồn khảo cổ tại một số di sản chung của chúng ta ở Việt Nam. Chẳng hạn, Cơ quan Khảo sát khảo cổ Ấn Độ đang thực hiện dự án bảo tồn quần thể đền tháp Chăm tại Di sản Thế giới Mỹ Sơn. Đây là một ví dụ điển hình về sự hợp tác văn hóa của chúng ta mang lại lợi ích thiết thực.
Ngoài ra, chúng tôi cũng đang xem xét việc thúc đẩy giao lưu nhân dân nhiều hơn. Các chuyến bay thẳng đã được mở từ năm 2019, giúp gia tăng đáng kể số lượng khách du lịch giữa hai nước. Chúng tôi hy vọng có thể nối lại các chuyến bay này khi tình hình bình thường trở lại.
Sự phát triển rộng rãi của các mối quan hệ là do chúng ta cam kết thực hiện một tầm nhìn chiến lược và lâu dài của việc hợp tác dựa trên sự tin cậy và hiểu biết sâu sắc cũng như sự đánh giá tích cực về năng lực phát triển của nhau.
Tầm nhìn hội tụ và lợi ích chung của chúng ta đối với hòa bình, ổn định và thịnh vượng của khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương cũng tạo cơ sở vững chắc cho sự hợp tác ngày càng gia tăng của chúng ta. Hiện nay, Việt Nam là một trụ cột quan trọng trong Chính sách Hành động Hướng Đông của Ấn Độ và là đối tác chính cho Tầm nhìn Ấn Độ - Thái Bình Dương của chúng tôi. Chúng tôi cũng đang hợp tác chặt chẽ với Việt Nam trong việc thực hiện tầm nhìn của Thủ tướng Modi về “An ninh và Tăng trưởng cho Mọi người trong Khu vực”.
- Xin Đại sứ cho biết chủ trương, quan điểm, lĩnh vực và giải pháp cơ bản để phát triển giao lưu nhân dân và hợp tác kinh doanh giữa hai bên trong thời gian tới là gì?
“Tầm nhìn chung vì Hòa bình, Thịnh vượng và Con người” được các nhà lãnh đạo của chúng ta thông qua trong Hội nghị thượng đỉnh trực tuyến vào tháng 12 năm 2020 đặt ra các nguyên tắc chỉ đạo cho sự phát triển trong tương lai của quan hệ song phương trong tất cả các lĩnh vực, bao gồm giao lưu nhân dân và hợp tác kinh doanh. Nó cũng đưa ra các giải pháp cho những thách thức chung mà hai nước chúng ta phải đối mặt như sự gián đoạn do COVID-19, thiếu kết nối mạnh mẽ, các thách thức phát triển đối với xã hội bao gồm cả biến đổi khí hậu… Ví dụ, để thúc đẩy giao lưu nhân dân, trong văn bản Tầm nhìn chung nhấn mạnh mối quan hệ văn hóa và lịch sử sâu sắc giữa Ấn Độ và Việt Nam cũng như di sản văn hóa và văn minh chung của chúng như một nền tảng quan trọng. Nó cũng xác định Yoga và y học cổ truyền là những phương tiện để kết nối xã hội của chúng ta. Nó dự kiến ​​thúc đẩy giao lưu nhân dân gần gũi hơn bằng cách tăng các chuyến bay trực tiếp, tạo điều kiện đi lại dễ dàng thông qua các thủ tục thị thực được đơn giản hóa và tạo điều kiện thuận lợi cho du lịch.
Tập trung vào các lĩnh vực như trao đổi Nghị viện; quan hệ giữa các Bang của Ấn Độ và các địa phương của Việt Nam; giao lưu giữa các đảng phái chính trị, tổ chức xã hội, nhóm hữu nghị, đoàn thể thanh niên; sự hợp tác giữa các cơ sở giáo dục và học thuật; sự tham gia giữa các tổ chức tư vấn; các chương trình nghiên cứu chung; học bổng giáo dục; và trao đổi trên các phương tiện truyền thông, phim ảnh, chương trình truyền hình và thể thao. Tất cả những điều này đã được xác định là yếu tố quan trọng giúp mở rộng và làm sâu sắc hơn các hoạt động giao lưu nhân dân của chúng ta.
Tương tự trong hợp tác kinh doanh, văn bản Tầm nhìn chung ưu tiên hợp tác xây dựng quan hệ đối tác mới, chuỗi cung ứng đáng tin cậy và linh hoạt để vượt qua tác động của COVID-19 và đặt mục tiêu kim ngạch thương mại đạt 15 tỷ USD sớm nhất. Nó ghi nhận sự bổ sung mạnh mẽ lẫn nhau của thị trường nội địa rộng lớn và tầm nhìn tự cường của Ấn Độ với sức sống và năng lực kinh tế ngày càng tăng của Việt Nam. Đồng thời thúc giục cả hai bên không ngừng nâng cao cam kết kinh tế song phương bằng cách tạo điều kiện cho các khoản đầu tư dài hạn vào nền kinh tế của nhau, thúc đẩy liên doanh, tham gia vào các chuỗi giá trị toàn cầu mới, tăng cường kết nối vật lý và kỹ thuật số, khuyến khích thương mại điện tử, tạo thuận lợi cho việc đi lại của doanh nghiệp, nâng cấp kiến ​​trúc thương mại khu vực và cùng nhau tiếp cận thị trường nhiều hơn.
Tầm nhìn chung tập trung vào các triển vọng hợp tác mới giữa hai quốc gia của chúng ta được thúc đẩy bởi những kỳ vọng về công nghệ mới, đổi mới và số hóa để mang lại quản trị tốt, trao quyền cho người dân và phát triển bền vững và bao trùm. Đồng thời cần tìm cách khai thác sự hiệp đồng giữa sứ mệnh “Ấn Độ kỹ thuật số” của Ấn Độ và tầm nhìn “Xã hội kỹ thuật số” của Việt Nam. Nó cũng xác định phát triển bền vững và hành động vì khí hậu là những lĩnh vực hợp tác quan trọng trong tương lai.

Ấn Độ ngày nay là nền kinh tế lớn thứ năm thế giới. Ấn Độ có tầm nhìn trở thành nền kinh tế trị giá 5 nghìn tỷ USD trong vài năm tới. Với những nguyên tắc cơ bản về kinh tế và một số cải cách táo bạo đã được thực hiện, chúng tôi tự tin sẽ đạt được mục tiêu này.
Khi định hình phản ứng toàn cầu với COVID-19, Thủ tướng Ấn Độ Modi đã nhấn mạnh khái niệm “toàn cầu hóa lấy con người làm trung tâm” và hình dung ra một Ấn Độ “tự cường”, tự duy trì và kiên cường, không phải bằng cách tự cô lập mình mà bằng cách xây dựng năng lực trong nước để Ấn Độ có thể hội nhập tốt hơn với các chuỗi giá trị toàn cầu. Chúng tôi tin rằng với quy mô, năng lực và tham vọng của mình, Ấn Độ sẽ là nhân tố chính trong quá trình hồi sinh toàn cầu sau đại dịch. Và các bước đi mà Ấn Độ đang thực hiện không phải sự tăng cường mà là bước chuyển đổi.
Sự chuyển đổi sang một Ấn Độ Mới không chỉ giới hạn ở tăng trưởng kinh tế, nó còn đòi hỏi quản trị tốt, trao quyền cho dân chúng, đặc biệt là thông qua sử dụng công nghệ và phát triển đồng đều, bền vững.
Bất chấp sự tàn phá kinh tế do COVID-19 gây ra, phản ứng nhanh nhẹn của Ấn Độ trong việc chống lại đại dịch và đảm bảo ổn định kinh tế là điều đáng chú ý. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã dự báo nền kinh tế Ấn Độ tăng trưởng 9,5% vào năm 2021. Hoạt động thương mại của chúng tôi cũng rất mạnh, tăng hơn 20% trong năm nay. Bất chấp COVID, Ấn Độ đã thu hút dòng vốn FDI kỷ lục 77 tỷ USD trong giai đoạn 2020-21 và 22 tỷ USD trong ba tháng đầu năm nay. WIPO đã xếp Ấn Độ ở vị trí số một trong Chỉ số Đổi mới Toàn cầu 2021 ở khu vực Trung và Nam Á.
Ngày nay, Ấn Độ là một trong số ít nền kinh tế lớn đã thực hiện các cam kết chống lại biến đổi khí hậu. Ngay cả khi chúng tôi cố gắng đưa hàng triệu người thoát khỏi đói nghèo, chúng tôi vẫn tiếp tục đáp ứng các nghĩa vụ về môi trường toàn cầu của mình. Ngày nay, Ấn Độ đứng thứ 4 trên thế giới về công suất lắp đặt năng lượng tái tạo. Ấn Độ cũng đã đưa ra các giải pháp thể chế để hợp tác với thế giới ở cấp độ quốc tế như Liên minh năng lượng mặt trời quốc tế và Liên minh cơ sở hạ tầng chống chịu thiên tai nhằm thích ứng với khí hậu. Lời kêu gọi gần đây của Thủ tướng Modi về Sáng kiến ​​Một Mặt trời, Một Thế giới, Một Lưới điện và Sáng kiến Lưới điện Xanh được kỳ vọng sẽ dẫn đến sự phát triển của một mạng lưới toàn cầu gắn kết và thấu hiểu.
Ấn Độ ngày nay có tầng lớp trung lưu lớn hơn dân số của nhiều nước trên thế giới. Với quy mô dân số, thị trường lớn và khát vọng kinh tế cũng như chính trị ngày càng cao, những lựa chọn mà Ấn Độ đưa ra và nỗ lực đáp ứng các mục tiêu phát triển và kinh tế - xã hội, đương nhiên sẽ có ý nghĩa to lớn đối với khu vực và thế giới.
Chúng tôi mong muốn các quốc gia trong khu vực, đặc biệt là các nước bạn bè như Việt Nam, trở thành đối tác trong quá trình chuyển đổi kinh tế-xã hội của Ấn Độ và tạo ra sự thịnh vượng chung.
- Việt Nam có thể hợp tác và tham khảo những gì từ Ấn Độ trong lĩnh vực công nghệ và khởi nghiệp, hay phát triển dược phẩm?
Ấn Độ có một trong những hệ sinh thái khởi nghiệp lớn nhất thế giới giúp thúc đẩy công nghệ và đổi mới, thu hút các khoản đầu tư mới và tạo ra hàng chục nghìn việc làm trực tiếp. Các công ty khởi nghiệp Ấn Độ cho đến nay đã tạo ra 65 “kỳ lân” (giải thích kỳ lân là gì – PV), trong năm 2021 có tới 28 “kỳ lân” được thêm vào danh sách. Chúng tôi sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm của mình với Việt Nam. Phái bộ ‘Stratup India’ của Chính phủ Ấn Độ đã chủ động tạo ra một môi trường thuận lợi để phát triển các công ty khởi nghiệp và khai thác nguồn nhân tài rộng lớn với những ý tưởng sáng tạo. Việt Nam cũng đang ngày càng tập trung vào đổi mới để nâng cao năng suất và ngành công nghiệp Stratup của nước bạn cũng đã được công nhận. Đây chắc chắn là một lĩnh vực có tiềm năng đáng kể, nơi chúng ta có thể học hỏi kinh nghiệm, chính sách về tạo môi trường thuận lợi cũng như khám phá quan hệ đối tác hợp tác trong các lĩnh vực như dịch vụ CNTT, thương mại điện tử, fintech, dịch vụ chăm sóc sức khỏe, hậu cần…
Chúng tôi cũng sẵn sàng chia sẻ với Việt Nam kinh nghiệm phát triển một hệ sinh thái sản xuất và nghiên cứu phát triển dược phẩm đẳng cấp thế giới. Ngành công nghiệp dược phẩm Ấn Độ là một đóng góp chính cho hệ thống chăm sóc sức khỏe toàn cầu với sức mạnh tiềm tàng của nguồn lao động khoa học lớn và năng lực nghiên cứu phát triển mạnh mẽ đã tiến triển trong gần 50 năm qua. Các công ty dược phẩm của Ấn Độ ngày nay nằm trong số những công ty cạnh tranh nhất trong lĩnh vực vắc xin và thuốc gốc trên thế giới, kể cả ở các nền kinh tế phát triển. Với tư các là “Nhà thuốc của thế giới”, Ấn Độ luôn đứng đầu chiến tuyến khi toàn cầu chống lại đại dịch COVID-19. Khi mối quan tâm của cả thế giới chuyển sang các mối quan tâm chăm sóc sức khỏe trong đại dịch COVID-19, Việt Nam có thể có nhiều lợi ích từ quan hệ đối tác trong lĩnh vực y tế với Ấn Độ, bao gồm cả việc mua sắm thuốc gốc từ Ấn Độ có thể giúp Việt Nam giảm đáng kể chi phí chăm sóc sức khỏe.
- Ấn tượng lớn nhất của Đại sứ về Việt Nam trong quá khứ và hiện tại là gì?
Ở Ấn Độ, Việt Nam luôn được coi là một trong những người bạn thân thiết nhất và đối tác tin cậy nhất của chúng tôi. Người dân Việt Nam được ngưỡng mộ bởi sự kiên cường và quyết tâm vượt qua mọi khó khăn để xây dựng một quốc gia hiện đại, ngày nay được xếp vào hàng những nền kinh tế phát triển nhanh nhất trên thế giới.
Mối liên hệ Phật giáo và các mối liên hệ văn minh, văn hóa giữa Ấn Độ và Việt Nam được nhiều người biết đến. Lịch sử hiện đại của chúng ta đã truyền cảm hứng cho nhau, được đánh dấu bằng sự đồng cảm sâu sắc đối với phong trào độc lập của nhau và tình bạn bền chặt giữa những vị lãnh tụ sáng lập của hai đất nước. Chuyến thăm của Chủ tịch Hồ Chí Minh đến Ấn Độ năm 1958 vẫn được nhân dân Ấn Độ ghi nhớ với sự nồng nhiệt.
Đồng thời, tôi bị ấn tượng sâu sắc bởi một tình cảm vô cùng tích cực đối với Ấn Độ và sự tái khẳng định truyền thống lâu đời của chúng ta trong việc hỗ trợ phát triển đất nước và nguyện vọng của nhau.
Sau thời gian sống ở Việt Nam, điều khiến tôi ấn tượng là sự nồng nhiệt của con người nơi đây, sự nhiệt tình và niềm tin về tương lai của họ. Cả đất nước toát lên sự năng động thể hiện vị thế là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất trên thế giới. Bất chấp những khó khăn do đại dịch COVID-19 mang lại, người dân Việt Nam vẫn lạc quan vượt lên.
- Đại sứ mong đợi điều gì cho mối quan hệ của hai nước trong tương lai?
Tôi lạc quan nhất về tương lai của mối quan hệ này. Tôi tin rằng mối quan hệ giữa hai bên quả thực đầy hứa hẹn. Chúng ta là hai xã hội đầy khát vọng với dân số rất trẻ. Tầm nhìn phát triển của chúng ta có nhiều điểm tương đồng. Chúng ta là hai nền kinh tế đang phát triển nhanh chóng. Cả hai bên đều cam kết vượt qua những thách thức chung như biến đổi khí hậu và nghèo đói, để đạt được bền vững và sự phát triển bao trùm. Chúng ta có quan điểm tương đồng về nhiều vấn đề khu vực và quốc tế, điều này tạo cơ sở quan trọng cho sự hợp tác chặt chẽ hơn trên trường quốc tế và khu vực. Cả hai quốc gia đều cam kết tuân thủ luật pháp quốc tế và tin tưởng rằng hợp tác Ấn Độ-Việt Nam mang đến một yếu tố ổn định trong khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương chung. Vì vậy, tôi cực kỳ lạc quan về mối quan hệ này. Và tôi tin rằng, từ những kết quả tích cực, nhanh chóng trong quan hệ ngoại giao của hai nước suốt 5 thập kỷ qua thì hai bên sẽ đạt được những thành quả tốt đẹp hơn nữa trong nhiều thập kỷ tới.
- Trân trọng cảm ơn Đại sứ!